vrijdag 28 januari 2011

Gezicht op Delft (1658)

Gezicht op DelftDen Haag, Mauritshuis / www.mauritshuis.nl

Het Mauritshuis herbergt een aantal topstukken uit de Gouden Eeuw zoals Het meisje met de parel van Vermeer, De anatomische les van dr Nicolaes Tulp van Rembrandt en natuurlijk één van de grootste meesterwerken uit de 17e eeuw, Vermeers Gezicht op Delft.

Zeer waarschijnlijk gebruikte Vermeer Het straatje, een van zijn andere beroemde werken, als voorstudie voor het Gezicht op Delft. Het zijn overigens de enige Vermeers die geen interieur uitbeelden. Het Gezicht op Delft was in het begin van de 19e eeuw in het bezit van de familie Kops in Haarlem. Het schilderij werd in 1822 geveild.

De veilingcatalogus beschreef het Gezicht op Delft als het 'kapitaalste en meest beroemde Schilderij van dezen Meester'. De toenmalige directeur van het Mauritshuis, was echter niet enthousiast over het doek. Hij raadde de Staat dan ook af het te kopen en te kiezen voor andere schilderijen, waaronder Van de Veldes De hut. Uiteindelijk kocht de Staat Het gezicht op Delft, met financiële steun van Koning Willem I, op dringend advies van de directeur van het Rijksmuseum.

Tot teleurstelling van het Rijksmuseum gelastte Willem I echter om het schilderij in het Mauritshuis (in 'Zijne Majesteits Cabinet') te plaatsen.

Overigens kon na grondige bestudering van Het gezicht op Delft de exacte datering worden bepaald, en wel op een vroege ochtend in de eerste helft van de maand mei in het jaar 1660 of 1661. In laatstgenoemde jaren was het carillon wegens renovatie omlaag getakeld. Daardoor kan men door de verticale spleten in de toren kijken, die normaal gevuld zijn met het carillon. De bepaling van de maand volgt uit de bomen die al volop groen zijn en anderzijds door de twee haringschepen die geheel rechts bij de werf klaargemaakt worden voor 1 juni, jaarlijks de wettelijke startdatum van de haringvangst. En het vroege uur is af te leiden uit de zonnestand in de maand mei.

Bronnen:
1. Ben Broos en Arthur K. Wheelock jr., Johannes Vermeer, Waanders Uitgevers, Zwolle, 1995.
2. Kees Kaldenbach, Museumgids Rembrandt, Vermeer, Van Gogh, Scriptio, Deventer, 2008.
3. Kees Kaldenbach, Het gezicht op Delft van Johannes Vermeer, http://www.xs4all.nl/~kalden/verm/view/Vermeer_NL.html
4. www.scriptio.nl

5. www.vermeerdelft.nl

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

TopOfBlogs